Podatek katastralny w Polsce

Zastanawiasz się, czym jest podatek katastralny i jaki wpływ miały a rynek nieruchomości? Szukasz informacji, czy i kiedy zostanie on wprowadzony podatek katastralny w Polsce? A może spotkałeś się z nim zagranicą i szukasz jego odpowiednika w kraju? Na te oraz inne pytania dotyczące podatku katastralnego, znajdziesz odpowiedzi w poniższym artykule.

Podatek katastralny – forma opodatkowania właścicieli nieruchomości

Podatek katastralny, zwany potocznie katastrem, a przez niektórych podatkiem ad valorem, jest formą opodatkowania właścicieli nieruchomości. Można rzecz, że jest to daleki kuzyn podatku od nieruchomości, jaki obowiązuje w Polsce. Oba te podatki związane są bowiem z nieruchomościami, obciążają ich właścicieli oraz płacone są corocznie. Inny jest jednak sposób obliczania wysokości zobowiązania podatkowego.

W przypadku podatku od nieruchomości, jego wysokość uzyskuje się poprzez przemnożenie powierzchni danej nieruchomości poprzez stawkę za 1 m2. Przy czym odmienne stawki dotyczą nieruchomości mieszkalnych i nieruchomości komercyjnych. Przykładowo, w jednym z dużych, polskich miast stawki te od budynków lub ich części kształtują się w następujący sposób:

od budynków mieszkalnych lub ich części – 0,85 zł od 1 m2,

od budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych naprowadzenie działalności gospodarczej – 24,84 zł od 1 m2.

Podatek katastralny a podatek od nieruchomości

Podatek od nieruchomości odnosi się zatem do powierzchni nieruchomości. Podatek katastralny natomiast odwołuje się do aktualnej wartości nieruchomości. Jego stawki przy tym są jeszcze bardziej różnorodne i wahają się od 0,1% do nawet 3% wartości nieruchomości. Przeważnie stawka ta wszakże wynosi 1-2% wartości nieruchomości. Stawka zależy od różnych czynników, w tym przeznaczenia i położenia nieruchomości. Dodatkowo stosowane są rozbudowane systemy ulg i zwolnień podatkowych.

Podatek katastralny w Polsce

Możliwość wprowadzenia podatku katastralnego w Polsce wiązałaby się z wyższą opłatą aniżeli obecnie opłacany podatek od nieruchomości. Przykładowo, właściciel 50-metrowego mieszkania o wartości 350 tys. zł w wyżej wymienionej miejscowości, zapłaci:

• 42,50 zł/rocznie podatku od nieruchomości,
• 350 – 10.500 zł/rocznie podatku katastralnego (liczonego według stawki między 0,1% a 3% wartości nieruchomości).

Różnice są zatem kolosalne i odczułby je każdy właściciel nieruchomości. Podatek katastralny w Polsce, podobnie jak obecnie podatek od nieruchomości byłby bowiem podatkiem powszechnym. Z wyjątkami w postaci nielicznych ulg i zwolnień.

Podatek katastralny – wady i zalety

Głosy o planach wprowadzenia podatku katastralnego w Polsce pojawiają się raz na jakiś czas. Natomiast podatek katastralny w Polsce póki co nie obowiązuje. Z jakimi skutkami wiązałoby się wprowadzenie podatku katastralnego?

Bez wątpienia, dla podatników, główną wadą podatku katastralnego byłaby jego wysokość. Opłaty roczne na poziomie nawet 1-2% wartości nieruchomości byłyby bowiem dla większości dotkliwe. Mogłyby nawet wymusić konieczność zmiany lokum na tańsze. Po drugiej stronie są zaś samorządy lokalne, to do nich trafiłyby bowiem wpływy z tego podatku – tak jak obecnie podatku od nieruchomości. Tak znaczny wzrost wpływów z pewnością pomógłby wielu samorządom i rozwiązał ich ręce w kwestii inwestowania w dobro wspólne.

Jakie są zalety podatku katastralnego? Konieczność przeprowadzenia dokładnych opisów oraz wycen nieruchomości wzorcowych w poszczególnych gminach, co przełożyłoby się również na znaczne uproszczenie wyceny pozostałych nieruchomości w Polsce. Dzięki temu łatwiej byłby ustalić cenę sprzedaży nieruchomości, czy też jej wartość na potrzeby ubezpieczenia, kredytu, podatku spadkowego. Powstałaby ponadto ogólnopolska baza zawierająca szereg danych na temat nieruchomości, co pozwoliłoby nie tylko na śledzenie trendów na rynku ale także wyszukiwanie najlepszych inwestycji.

Wprowadzenie podatku katastralnego, który obowiązuje w większości państw członkowskich Unii Europejskiej, miałoby zatem zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Podatek katastralny ma również zalety, niemniej nie rekompensują one w pełni jego wysokich stawek. To właśnie dlatego wprowadzenie podatku katastralnego w Polsce spotyka się z dużym oporem społeczeństwa.

Co zmieniłoby wprowadzenie podatku katastralnego?

Wysokie stawki podatku katastralnego nie pozostałyby bez echa na rynku nieruchomości. Wzrosnąć mogłoby zainteresowanie nieruchomościami o niższej wartości. Prognozować można także wzrost cen najmu. W ten sposób właściciele zapewne szukaliby sposobu na przynajmniej częściową rekompensatę wzrostu opłat. Zmianie uległby również sam sposób określania cen transakcyjnych nieruchomości, skoro ich aktualna wartość wynikałaby z katastru. Łatwiej byłoby również wyszukiwać obszary o dużym potencjale inwestycyjnym, a także te, na których ceny nieruchomości są znacznie niższe.

Podatek katastralny w Polsce – prognozy

Podatek katastralny jest wręcz standardem w niemal wszystkich krajach Unii Europejskiej. Obowiązuje on również w USA i Kanadzie. Polska jest jednym z niewielu państw z tej grupy, która broni się przed wprowadzeniem podatku katastralnego. Pewne decyzje ustawodawcy rynek odebrał nawet jako zapowiedź jego rychłego wprowadzenia. Chodzi tu w szczególności o zmianę użytkowania wieczystego na prawo własności, a także doprecyzowanie przepisów o podatku ryczałtowym od przychodów pobieranych z umów najmu i dzierżawy.

Niemniej, zgodnie ze stanowiskiem aktualnej partii rządzącej, nie ma obecnie planów jego wprowadzenia. Podatek katastralny nie obowiązuje na terenie naszego kraju. Czy jednak, w dobie zapowiadanego kryzysu gospodarczego związanego ze stanem epidemii, pogląd ten się ostanie, trudno przewidzieć. Stwierdzić można jedynie, że na chwilę obecną nie toczą się prace legislacyjne nad ustawą, która miałaby wprowadzać podatek katastralny.

Michał Koralewski

RynekPierwotny.pl

https://rynekpierwotny.pl/wiadomosci-mieszkaniowe/podatek-ad-valorem-i-jego-konsekwencje/1626/